Khi mới bước vào hành trình viết tự do, nếu bạn chưa có khoản tích lũy dự phòng, chưa có blog, chưa xây dựng mạng lưới quan hệ thì việc viết nhiều chủ đề ngách là chuyện bình thường, thậm chí đó còn là điều bắt buộc để sinh tồn.
Thế nhưng, nếu như bạn muốn đi hành trình này lâu dài, bạn cần tìm ra ngách viết mà mình sẽ theo đuổi. Kể cả trường hợp bạn nằm trong một team viết vài chục người, việc tập trung vào một chủ đề nhất định cũng sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian hơn nhờ vào lượng kiến thức đã tích lũy và quy trình viết đã được tối ưu cho chủ đề này (mọi người đều chỉ có 24h mà, đúng không?)
Khi tiết kiệm được thời gian, bạn sẽ viết được nhiều bài với nội dung chất lượng cao, từ đó mức thu nhập theo thời gian cũng tăng lên.
Vậy làm thế nào để bạn tìm ra ngách viết của mình?
Ở đây, mình sẽ chia ngách viết ra làm 3 loại chín
1. Loại bạn thích và quan tâm
Các chủ đề thuộc loại này thường đi ra từ sở thích cá nhân, những điều bạn quan tâm, những điều bạn muốn theo đuổi. Đôi khi, nó cũng xuất phát từ nỗi đau đang âm ỉ dày vò bên trong bạn.Để tìm ra các chủ đề thuộc loại này, bạn có thể làm theo các bước gợi ý sau:
- Viết ra giấy những sở thích và nỗi đau của bạn, nhớ lại xem có bài viết, video nào liên quan đến chủ đề này khiến bạn nhớ mãi
- Tự hỏi bản thân xem bạn có thực sự muốn viết về chủ đề này?
- Rà soát lại các bài viết bạn đã đọc trong 1 tháng gần đây và tự hỏi tại sao bạn click vào đọc chúng? Phải chăng có điều gì ở bài viết đã tác động đến phần sâu thẳm trong tâm trí bạn mà bạn vô thức không nhận ra?
- Đối chiếu lại với phần đi tìm mục đích viết ở hướng dẫn 1: nếu có sẵn 10 tỷ, tại sao bạn vẫn muốn viết? Bạn viết vì điều gì, muốn truyền đi thông điệp gì?
Theo quan sát của mình, chủ đề ngách của nhiều người thường xuất phát từ nỗi đau cá nhân của họ.
Mình có một người em, hồi nhỏ gia đình gặp khá nhiều vấn đề liên quan đến tài chính, thái độ và trách nhiệm của các thành viên trong gia đình, sự tự nhận thức về hạnh phúc và lòng tự trọng của người phụ nữ. Vì vậy mà bây giờ em đang theo đuổi việc viết cho phụ nữ, giúp họ xây dựng được hạnh phúc và sự tự tôn.
Một người viết khác trong cộng đồng viết của mình cũng vậy. Nhà bạn ấy có 3 chị em, bạn ấy là người chị hai, trên có chị và dưới là một cậu em. 3 người chung một nhà nhưng thời thơ ấu của 3 người lại là 3 bức tranh khác biệt vì nhiều lý do: công việc bố mẹ bận bịu không có thời gian, hôn nhân tan vỡ. Bạn là người chứng kiến rõ ràng nhất tác động từ sự quan tâm của bố mẹ đến sự hình thành và phát triển tâm lý của một đứa trẻ. Và bạn chọn viết về chủ đề làm cha mẹ.
Câu hỏi đặt ra là tại sao người bạn và người em của mình lại muốn viết về nỗi đau của họ?
Mình nhận ra rằng, thông qua viết lách, họ muốn tự chữa lành tâm hồn của mình và truyền đi những thông điệp hạnh phúc tới người xung quanh.
2. Loại bạn có kinh nghiệm
Chẳng hạn, bạn tốt nghiệp trường dược và có vài năm làm dược sĩ. Mặc dù bạn không thực sự yêu thích ngành này nhưng bạn đã là người có kinh nghiệm nhờ kiến thức được đào tạo ở trường và vài năm làm việc trong nghề.
Rất nhiều người mình biết xuất phát là dược sĩ, khi chuyển sang nghề viết thì chọn chủ đề marketing dược. Khởi đầu nghiệp viết với chủ đề mà bạn có kinh nghiệm sẽ là một lựa chọn khôn ngoan. Lý do là vì kỹ năng viết rồi sẽ tiến bộ chỉ sau vài tháng nhưng những nghiên cứu tại bàn giấy sẽ chẳng thể sánh được với những gì mà bạn đã thực chiến trải nghiệm.
3. Loại giúp bạn có thu nhập cao
Dĩ nhiên, bạn có thể kiếm được thu nhập tốt ở mọi chủ đề nếu có hiểu biết và có thể viết những dạng bài chuyên sâu như blog dạng long form, sách, tài liệu chuyên đề…Nhưng có một số chủ đề giúp bạn kiếm được thu nhập tốt, ngay cả khi bạn bắt đầu với những dạng bài tương đối đơn giản như seo, ví dụ luật, tài chính, tâm lý…
Vậy cuối cùng thì nên chọn loại 1, loại 2 hay loại 3? Điều này còn phụ thuộc vào từng giai đoạn và nguồn lực mà bạn đang có (tài chính, kinh nghiệm)
Mới bắt đầu, bạn nên chọn loại 2 và loại 3. Có nền tảng tài chính vững chắc mới nên chuyển sang loại 1.
Có rất nhiều cây viết lựa chọn loại 1 ngay từ đầu vì họ đã chuẩn bị sẵn khoản tiền tiết kiệm đủ để sống trong 6 tháng – 1 năm dù không có thu nhập. Nhưng cái tiên quyết khiến họ thành công với việc đi đường thẳng là nhờ khả năng tập trung, tính kỷ luật và sự kiên trì.
Tuy nhiên, lời khuyên cá nhân của mình là dù bạn đi với loại số mấy ở giai đoạn đầu, hãy phát triển bản thân cao nhất với loại số 1.
Bởi khi viết về chủ đề mà bạn khao khát muốn chia sẻ và thể hiện bản thân, bạn sẽ ít khi cảm thấy đó là làm việc, và điều đó thực sự sẽ giải phóng tinh thần bạn.
